Heks op pad met ontstemde Tampoera. Na liefdevolle behandeling stijgt de stemming. En weer aangetoond: Geen toon zonder boventoon!

Er zijn mannelijke en vrouwelijke Tampoera's

Er zijn mannelijke en vrouwelijke Tampoera’s

Maandagmorgen lig ik nog in coma, als de wekker gaat. Prikken halen. Hondje uitlaten. Daarna naar Barendrecht voor een zangles. Ik neem mijn Tampoera mee, want er is een snaar gebroken. Ook gaat mijn juf me leren met dat handige stemapparaatje om te gaan. Er zitten vreselijk veel knopjes op en de gebruiksaanwijzing is wel erg summier…..

Tampoera

Prachtig versierd

Ik kan de hoes niet vinden. Ik haal alles uit de kast, letterlijk. Mijn hele hal staat vol kisten en tassen. Ik wroet erin rond. Geen hoes. Later blijk ik er heel dichtbij te zijn geweest met mijn zoekende handen. Maar ik vertrek zonder hoes. Met Ysbrandt aan de ene hand,  de Tampoera balancerend op mijn schouder ondersteund met mijn andere hand en een zware tas met lesmateriaal om mijn lijf ga ik op zoek naar mijn auto. Ik kan em niet vinden.

Het begint te regenen. Ik sprint terug naar het portiek en parkeer mijn instrument in de hal. In de gietende regen ga ik op zoek naar mijn kanarie. Je kijkt er toch bepaald niet overheen! Twee straten verder ontwaar ik em achter een glasbak. Het is me intussen wel duidelijk: Whiplashhoofd werkt niet mee vandaag. Gelukkig kan ik de weg naar Barendrecht dromen. Door een gordijn van water kachel ik de stad uit.

Draadjes op een cruciale plek tussen brug en snaren doen een riedel van boventonen ontstaan......

Draadjes op een cruciale plek tussen brug en snaren

Onderweg zie ik mensen weer de raarste dingen doen met hun auto. Aan mijn bumper kleven, me van de weg proberen te duwen om daarna schielijk voor me in te voegen. Net niet op iemand, die daar al rijdt. Bijvoorbeeld.  Of zwabberend midden op de markering tussen twee rijbanen rijden, ook in slakkengang …. Laatste chauffeur zat te bellen.

Maar ik kom er! Heelhuids. Met mijn ontstemde Tampoera. ‘Wat is ‘ie smerig, Heks’, krijg ik als commentaar. Gegeneerd poets ik mijn schat schoon met een spons. Even lekker afdrogen…..Mijn lerares vernieuwt alle snaren en legt me uit, hoe ik het stemapparaat moet gebruiken. Appeltje, eitje.

boventonen

Riedel boventonen

We beginnen te zingen. Heks speelt op haar blije besnaarde kalebas. De boventonen riedelen hun harmonisch klankgordijn. Onze stemmen stijgen en dalen, kronkelen, glijden. Losjes geef ik me over aan dit heerlijke samenspel.

Na de les giet het zo verschrikkelijk, dat ik besluit Ysbrandt niet zijn gebruikelijk beloning, in de vorm van wandeling, te geven. We rijden linea recta terug naar Leiden. Daar is het gelukkig droog. Na nog een bezoek aan de huisarts, ME is hard werken, hou ik het helemaal voor gezien vandaag. De rest van deze dag is crashdag! En morgen ziet er in dat opzicht ook veelbelovend uit. Ha!

tampoera bespelen

Het stemmen is moeilijker dan het bespelen

DHRUPAD FESTIVAL en geneuzel: Het hoort er allemaal bij, maar van eerste word ik zo blij!!!!!

81 jaar en indrukwekkend...

USTAD

Vanmorgen werd ik vroeg wakker gebeld. Het was mijn advocaat over de whiplashellende. Ze begon me in te peperen, dat ik nergens op moest rekenen. Voor het ongeluk mankeerde ik ook al van alles, vandaar. Dus als je ziek zwak en misselijk bent mogen ze gewoon een BMW in je nek parkeren. Die auto raakte daarbij total loss, maar dat komt niet aan de orde. Wel loop ik het risico om voor allerlei kosten op te draaien als ik  met een ander -beter- kantoor in zee ga…. Dreig, dreig!!

eenzaam bloeiend russen dor blad

MAAR OOK EERSTE BOSANEMOON

De hele laatste week staat in het teken van grote mooie ervaringen en kutterig geneuzel. Want dat is het. Geleuterkoek om aansprakelijkheid te vermijden. Daar ben ik dan weer mooi klaar mee. Zucht.

in zonnige slootkant

NARCISSEN???

Vandaag had ik de hele dag de tijd om bij te komen van het Dhrupad Festival in Rasa te Utrecht. Deze culturele oase heeft dit hele gebeuren fantastisch gefaciliteerd. Zonder de gemotiveerde medewerkers was het nooit gerealiseerd…Het is wonderbaarlijk hoe dit levendige podium voor muziek en dans het hoofd boven water kan houden in deze tijden van kaalslag.

Zaterdagavond begon het met twee prachtige concerten. De heenreis was er 1 met hindernissen, leve de spoorwegen… Maar uiteindelijk schoof ik op het laatste moment de zaal binnen. Die zat stampvol. Op het podium was een verhoging met daarop een enorm Perzisch tapijt, dat baadde in het licht van vele lampen. Als op een magisch eilandje zaten daar de muzikanten met hun instrumenten: Surbahar, Vina, Tampoera en Pakhawaj in wisselende combinaties. De instrumenten zien er ook zo fantastisch uit.

ik heb natuurlijk een vrouwtje....

Je hebt mannelijke en vrouwelijke Tampoera’s!!

Zelf heb ik een Tampoera. Dat is een kalebas met een enorme steel met snaren. Prachtig bewerkt en beschilderd. Door op een cruciale plek tussen de snaren en de brug op de kast van de kalebas een touwtje te klemmen, onstaat er bij het bespelen een riedel van boventonen. Het moeilijkste van Tampoera spelen is het stemmen. Ben je zelf niet in de stemming, dan is het bijna onmogelijk. Op het festival heb ik echter een stemapparaatje op de kop getikt. Voor de ontstemde dagen…

wat een schoonheid!

RUDRA VINA

met een deegje op het vel voor de goede stemming...

PAKHAWAJ

prachtig geluid....

SURBAHAR

Mijn lerares beet het spits af met haar Dhrupad duo. Ze zongen de sterren van de hemel, begeleidt op de Pakhawaj. Dat is een hele bijzondere trommelachtige.  Mijn studiegenoot en percussie-nerd Meiske legde het me uit: Aan weerszijden zit een vel. Aan de ene kant produceert dit geluid, dat zich verhoudt tot  klinkers. De andere kant vertegenwoordigt medeklinkers. Door combinaties van deze twee te maken kun je de trommel laten praten…..

virtuoos bespeeld

VROLIJKE NOOT OP PAKHAWAJ

De Vina is een waanzinnig instrument. Het heeft twee enorme kalebasbollen met daartussen een brug met snaren. Ustad Zia Mohiuddin Dagar toverde er de meest intrigrerende geluiden uit. Soms laag en licht loeiend, dan weer virtuoos.

vliegende start...

VINA, MET PASSIE  BESPEELD

Na deze vliegende start moest ik me naar huis haasten. Er wachtte me een drukke zondag en een hele korte nachtrust. Helaas kreeg ik het aan de stok met iemand bij het loket van de spoorwegen. Er was iets mis met mijn kortingskaart bleek op de heenreis. Na aankomst in Utrecht probeerde ik 1 en ander te regelen bij het loket. Een gemelijk vrouwtje maakte er een potje van en ik besloot eerst maar naar het concert te gaan.

Toen ik later terug kwam werd ze echt pissig. Vraag me niet waarom. Ze weigerde stomweg om me te helpen, want ze had het te druk. Ze keek me vinnig aan met haar armen over elkaar en ging nog net niet uit haar neus zitten eten…. Toen ik de hal weer inliep werd ik door een sloeberige slungel uitgescholden voor Beatrix…Ik had die enorme bontmuts op. Het geeft toch weer te denken….

Gelukkig vond de heks drie mannetjes in uniformen. Zij hebben het probleem opgelost. Maar ik had wel mijn trein gemist…. Dus wachten op de volgende. Die kwam maar niet. Vier conducteurtjes in blauwe pakjes stonden te roken en te lachen. Na een kwartier werd er toch maar eens gebeld door 1 van hen.

De trein stond op een ander perron… Er volgde nog een wachttijd voor vertrek, want ja, het spoor was bezet….

Ustad luisterend op de achtergrond

MASTERCLASS

Dus na een heel kort nachtje en een ochtendwandeling met de hond zat ik suizebollend van de slaap alweer in de trein naar Utrecht. Om 11 uur begon de masterclass van Ustad Zia Fariduddin Dagar en Pandit Nirmalya Dey. Voor het podium lagen als in duizend en 1 nacht Perzische tapijten met kussens. Even later lagen de tapijten buiten, nog net niet zelf weggevlogen. Er had zich een kolonie motten in gehuisvest. Alle commotie en activiteit, die dit met zich meebracht zorgde voor een opperbeste lacherige sfeer. Er werd flink gestofzuigd en eindelijk zaten we dan verwachtingsvol op onze schone kussens.

niet te doen !!!

COMPOSITIE INSTUDEREN

dat lukt me wel

RITME KLAPPEN

Ustad begon saregam met ons te zingen, een equivalent van ons doremi. Deze indrukwekkende oude baas laat iemand gerust een jaar lang alleen maar AAAA zingen. Totdat het goed klinkt. Dus het was heel wat, dat we wat meer mochten. Zijn leerling Pandit studeerde vervolgens een stukje compositie van een niet te zingen raga met ons in. We glibberden over glijtonen en verslikten ons in alle verhoogde en verlaagde tonen, raakten de weg kwijt in een labyrinth van mogelijkheden: Niets zat op z’n plek in dit concept. Zo kregen we een lesje bescheidenheid. Ga eerst maar eens een jaar AAAA zingen en kom dan terug…

plezier

Een muzikaal eiland

Onder de middag bekeek ik de film over het leven van Ustad. Wat een prachtige man, wat zong hij geweldig. Ik begon me steeds meer te verheugen op het laatste concert van de dag.

Maar eerst werden we getrakteerd op Pandit Pushparaj Koshti, de maestro van de Surbaha. Een altversie van de sitar. Weer zo’n lekkere moeder aarde kalebas. Ik had intussen zo’n slaap, dat ik in een soort trance naar het concert luisterde.

zo is elk optreden uniek

DE MUZIEK ONTSTAAT TER PLEKKE BINNEN DE MOGELIJKHEDEN VAN DE RAGA

Plotseling was ik klaarwakker. Er ging beroering door de uitverkochte zaal. De maestro der maestro’s beklom rustig het podium. Zijn leerling Pandit zette zich naast hem. Marianne zat achter hem en speelde Tampoera. Op Pakawaj was een man aan het spelen, waar je al vrolijk van werd bij de aanblik alleen al. Maar ik kan zijn naam nergens vinden.

afstemmen

LANGZAAM KOMT ZIJN STEM OP GANG

Instrumenten worden gestemd en dan begint Ustad met de Alaap. Raspend en piepend komt zijn stem op gang. Afgewisseld door het jonge vitale stemgeluid van zijn leerling. Maar gaandeweg het concert wordt zijn stem warm en ik wordt gegrepen door een diepe emotie. Het is of mijn borstkas zich opent en al dat geluid vult een hart, dat groter is dan mijn hart. Mijn hele torso stroomt vol, stroomt over. Tranen vloeien onophoudelijk, totdat ik weer moet lachen op de percussionist.

het was een eer erbij te zijn

EEN EERBETOON AAN DEZE MAN

Na afloop is iedereen ontroerd en opgetogen over dit geweldige eerbetoon aan deze tachtigjarige man. Ik ben zo dankbaar en blij, dat ik hem heb horen zingen. Deze keer verliep de terugreis vlekkeloos. Ik zat met drie andere dhrupadmeisje  de hele weg terug te giebelen en na te genieten.

Vandaag was het rustdag. Even bij Tanneke Tovervrouw op de thee geweest. Ik had alle stukjes, die ik over haar heb geschreven uitgedraaid en een boekje gemaakt. Ze heeft geen computer…. Daar was ze erg mee in haar schik.

In het bos vanmiddag zag ik allemaal tekenen van de naderende lente. De eerste bollen steken hun neusje alweer uit de dorre grond.

Hoogtepunten en dieptepunten. Het hoort er allemaal bij. Maar van eerste word ik blij 😉

strekken hun kelkjes

SNEEUWKLOKJES