The sound needs to be born inside. Drown yourself in it.
Feel the note, understand it, sing it”
Vandaag bereikte mij het bericht, dat de leraar van mijn lerares Indiase zang overleden is. In februari was hij nog in Nederland te gast op het Drupadfestival in Rasa te Utrecht. Georganiseerd als eerbetoon aan deze bijzondere man. Met als hoogtepunt een masterclass van de master himself.
Gevolgd door een fantastisch concert. Ik heb het ongelofelijke voorrecht genoten om hem te horen zingen.
Zijn krakende stem kwam langzaam op gang. Tranen stroomden over mijn wangen. Later vertelde een bevriende heks me in het kader van zang, dat mensen wiens keelchacra (Ja, het klinkt als cloaca…) helemaal geopend is, recht in iemands hart kunnen zingen.
Dat is wat deze man die bewuste koude dag in februari deed: Hij zong recht mijn hart in en Heks hield het niet droog. Een heel bijzonder mens is heengegaan. Hij zal verschrikkelijk gemist worden. Maar de engelenkoren zijn blij. Die kunnen nog veel van hem opsteken…. Al zijn zijn lesmethoden niet altijd bepaald hemels te noemen. Daar zullen ze behoorlijk aan moeten wennen…
Ik denk aan mijn geliefde lerares en haar gezin. Gelukkig is ze onlangs nog in India geweest. Het zal hen zwaar vallen. Sterkte lieve schatten.
Vanmorgen werd ik vroeg wakker gebeld. Het was mijn advocaat over de whiplashellende. Ze begon me in te peperen, dat ik nergens op moest rekenen. Voor het ongeluk mankeerde ik ook al van alles, vandaar. Dus als je ziek zwak en misselijk bent mogen ze gewoon een BMW in je nek parkeren. Die auto raakte daarbij total loss, maar dat komt niet aan de orde. Wel loop ik het risico om voor allerlei kosten op te draaien als ik met een ander -beter- kantoor in zee ga…. Dreig, dreig!!
MAAR OOK EERSTE BOSANEMOON
De hele laatste week staat in het teken van grote mooie ervaringen en kutterig geneuzel. Want dat is het. Geleuterkoek om aansprakelijkheid te vermijden. Daar ben ik dan weer mooi klaar mee. Zucht.
NARCISSEN???
Vandaag had ik de hele dag de tijd om bij te komen van het Dhrupad Festival in Rasa te Utrecht. Deze culturele oase heeft dit hele gebeuren fantastisch gefaciliteerd. Zonder de gemotiveerde medewerkers was het nooit gerealiseerd…Het is wonderbaarlijk hoe dit levendige podium voor muziek en dans het hoofd boven water kan houden in deze tijden van kaalslag.
Zaterdagavond begon het met twee prachtige concerten. De heenreis was er 1 met hindernissen, leve de spoorwegen… Maar uiteindelijk schoof ik op het laatste moment de zaal binnen. Die zat stampvol. Op het podium was een verhoging met daarop een enorm Perzisch tapijt, dat baadde in het licht van vele lampen. Als op een magisch eilandje zaten daar de muzikanten met hun instrumenten: Surbahar, Vina, Tampoera en Pakhawaj in wisselende combinaties. De instrumenten zien er ook zo fantastisch uit.
Je hebt mannelijke en vrouwelijke Tampoera’s!!
Zelf heb ik een Tampoera. Dat is een kalebas met een enorme steel met snaren. Prachtig bewerkt en beschilderd. Door op een cruciale plek tussen de snaren en de brug op de kast van de kalebas een touwtje te klemmen, onstaat er bij het bespelen een riedel van boventonen. Het moeilijkste van Tampoera spelen is het stemmen. Ben je zelf niet in de stemming, dan is het bijna onmogelijk. Op het festival heb ik echter een stemapparaatje op de kop getikt. Voor de ontstemde dagen…
RUDRA VINA
PAKHAWAJ
SURBAHAR
Mijn lerares beet het spits af met haar Dhrupad duo. Ze zongen de sterren van de hemel, begeleidt op de Pakhawaj. Dat is een hele bijzondere trommelachtige. Mijn studiegenoot en percussie-nerd Meiske legde het me uit: Aan weerszijden zit een vel. Aan de ene kant produceert dit geluid, dat zich verhoudt tot klinkers. De andere kant vertegenwoordigt medeklinkers. Door combinaties van deze twee te maken kun je de trommel laten praten…..
VROLIJKE NOOT OP PAKHAWAJ
De Vina is een waanzinnig instrument. Het heeft twee enorme kalebasbollen met daartussen een brug met snaren. Ustad Zia Mohiuddin Dagar toverde er de meest intrigrerende geluiden uit. Soms laag en licht loeiend, dan weer virtuoos.
VINA, MET PASSIE BESPEELD
Na deze vliegende start moest ik me naar huis haasten. Er wachtte me een drukke zondag en een hele korte nachtrust. Helaas kreeg ik het aan de stok met iemand bij het loket van de spoorwegen. Er was iets mis met mijn kortingskaart bleek op de heenreis. Na aankomst in Utrecht probeerde ik 1 en ander te regelen bij het loket. Een gemelijk vrouwtje maakte er een potje van en ik besloot eerst maar naar het concert te gaan.
Toen ik later terug kwam werd ze echt pissig. Vraag me niet waarom. Ze weigerde stomweg om me te helpen, want ze had het te druk. Ze keek me vinnig aan met haar armen over elkaar en ging nog net niet uit haar neus zitten eten…. Toen ik de hal weer inliep werd ik door een sloeberige slungel uitgescholden voor Beatrix…Ik had die enorme bontmuts op. Het geeft toch weer te denken….
Gelukkig vond de heks drie mannetjes in uniformen. Zij hebben het probleem opgelost. Maar ik had wel mijn trein gemist…. Dus wachten op de volgende. Die kwam maar niet. Vier conducteurtjes in blauwe pakjes stonden te roken en te lachen. Na een kwartier werd er toch maar eens gebeld door 1 van hen.
De trein stond op een ander perron… Er volgde nog een wachttijd voor vertrek, want ja, het spoor was bezet….
MASTERCLASS
Dus na een heel kort nachtje en een ochtendwandeling met de hond zat ik suizebollend van de slaap alweer in de trein naar Utrecht. Om 11 uur begon de masterclass van Ustad Zia Fariduddin Dagar en Pandit Nirmalya Dey. Voor het podium lagen als in duizend en 1 nacht Perzische tapijten met kussens. Even later lagen de tapijten buiten, nog net niet zelf weggevlogen. Er had zich een kolonie motten in gehuisvest. Alle commotie en activiteit, die dit met zich meebracht zorgde voor een opperbeste lacherige sfeer. Er werd flink gestofzuigd en eindelijk zaten we dan verwachtingsvol op onze schone kussens.
COMPOSITIE INSTUDEREN
RITME KLAPPEN
Ustad begon saregam met ons te zingen, een equivalent van ons doremi. Deze indrukwekkende oude baas laat iemand gerust een jaar lang alleen maar AAAA zingen. Totdat het goed klinkt. Dus het was heel wat, dat we wat meer mochten. Zijn leerling Pandit studeerde vervolgens een stukje compositie van een niet te zingen raga met ons in. We glibberden over glijtonen en verslikten ons in alle verhoogde en verlaagde tonen, raakten de weg kwijt in een labyrinth van mogelijkheden: Niets zat op z’n plek in dit concept. Zo kregen we een lesje bescheidenheid. Ga eerst maar eens een jaar AAAA zingen en kom dan terug…
Een muzikaal eiland
Onder de middag bekeek ik de film over het leven van Ustad. Wat een prachtige man, wat zong hij geweldig. Ik begon me steeds meer te verheugen op het laatste concert van de dag.
Maar eerst werden we getrakteerd op Pandit Pushparaj Koshti, de maestro van de Surbaha. Een altversie van de sitar. Weer zo’n lekkere moeder aarde kalebas. Ik had intussen zo’n slaap, dat ik in een soort trance naar het concert luisterde.
DE MUZIEK ONTSTAAT TER PLEKKE BINNEN DE MOGELIJKHEDEN VAN DE RAGA
Plotseling was ik klaarwakker. Er ging beroering door de uitverkochte zaal. De maestro der maestro’s beklom rustig het podium. Zijn leerling Pandit zette zich naast hem. Marianne zat achter hem en speelde Tampoera. Op Pakawaj was een man aan het spelen, waar je al vrolijk van werd bij de aanblik alleen al. Maar ik kan zijn naam nergens vinden.
LANGZAAM KOMT ZIJN STEM OP GANG
Instrumenten worden gestemd en dan begint Ustad met de Alaap. Raspend en piepend komt zijn stem op gang. Afgewisseld door het jonge vitale stemgeluid van zijn leerling. Maar gaandeweg het concert wordt zijn stem warm en ik wordt gegrepen door een diepe emotie. Het is of mijn borstkas zich opent en al dat geluid vult een hart, dat groter is dan mijn hart. Mijn hele torso stroomt vol, stroomt over. Tranen vloeien onophoudelijk, totdat ik weer moet lachen op de percussionist.
EEN EERBETOON AAN DEZE MAN
Na afloop is iedereen ontroerd en opgetogen over dit geweldige eerbetoon aan deze tachtigjarige man. Ik ben zo dankbaar en blij, dat ik hem heb horen zingen. Deze keer verliep de terugreis vlekkeloos. Ik zat met drie andere dhrupadmeisje de hele weg terug te giebelen en na te genieten.
Vandaag was het rustdag. Even bij Tanneke Tovervrouw op de thee geweest. Ik had alle stukjes, die ik over haar heb geschreven uitgedraaid en een boekje gemaakt. Ze heeft geen computer…. Daar was ze erg mee in haar schik.
In het bos vanmiddag zag ik allemaal tekenen van de naderende lente. De eerste bollen steken hun neusje alweer uit de dorre grond.
Hoogtepunten en dieptepunten. Het hoort er allemaal bij. Maar van eerste word ik blij 😉
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.