Zondag zit ik lekker te knippen en te plakken. Ik heb een lange brief geschreven aan het kind, dat ik sinds kort sponsor. ‘Schrijf over herkenbare dingen, zoals de kerk, of je kinderen. Of je dieren, je hobby’s…… stuur foto’s mee, daar zijn de kids gek op.’

‘Schrijf niet over je grote huis of auto. Ga niet vragen, wat het kind graag cadeau wil hebben. Schrijf geen adresgegevens op de brief, want in verkeerde handen kan dat veel ellende opleveren…’ staat er in de brief van de organisatie.

Dus Heks schrijft over haar hondjes en mijn kerk. Over onze gemeenschappelijke hobby: Zingen. Ik stop de brief in een grote envelop, stop er een schriftje bij in de vorm van een kat, gooi er wat confetti en wat leuke kaartjes bij.

Tot slot versier ik de envelop met plaatjes en foto’s. Zoals ik eigenlijk altijd doe met de post, die ik verstuur. Menigeen heeft ooit zo’n volgeplakt magisch epistel van me ontvangen.

’s Nachts kan ik niet slapen. Het voelt niet goed om dit epistel zo op de post te gooien, maar ik kan er de vinger niet op leggen. Overkill. Dat is het woord, dat in me opkomt. Ik ken dat meisje niet en zij kent mij al helemaal niet.

Voor haar ben ik een vreemde oude vrouw, die uit het blinde niks haar gaat lopen sponsoren. Ik ga die brief niet op de bus doen in elk geval. Morgen maar eens met Rozenhart overleggen. Die heeft altijd een heldere kijk op dingen.

Vandaag lees ik de brief aan mijn steun en toeverlaat Rozenhart voor. ‘Het is wel een erg lange brief, Heks, met heel veel informatie. Het meisje zou daardoor het idee kunnen krijgen, dat ze minstens zo’n lang epistel terug moet gaan sturen. Ik zou de brief enorm inkorten. Een paar onderwerpen bespreken en het daarbij laten…’

‘Ook moet je je realiseren, dat haar sponsoren een gevoel van in de schuld staan creëert. Als daar dan nog zo’n brief overheen komt, wordt het misschien een beetje veel….’

‘Hungry Ghost!’ roep ik opeens. Rozenhart kijkt verbluft, in haar vriendelijk gezicht op het beeldscherm van mijn telefoon vliegen de wenkbrauwen omhoog. ‘Een Hungry Ghost?’

‘Mijn leermeester Thich Nhat Hanh heeft daar ooit les over gegeven. Hungry Ghosts zijn mensen met enorme honger, met een hele grote lege maag, maar een piepklein keelgat. Zo klein als een naald! Daar kan maar heel weinig doorheen. Je moet je liefde en aandacht enorm doseren, anders kunnen ze het niet opnemen. Het zijn vaak mensen, die het heel moeilijk hebben gehad als kind…. En dat geldt absoluut voor dit meisje……’

‘Dit is overigens iets, waarmee ik in het verleden regelmatig de mist in ben gegaan met mijn goede bedoelingen. Ik wil het deze keer goed doen. Je hebt gelijk. Ik ga de brief dramatisch inkorten. Ik stuur em per mail, dat behoedt me voor allerlei overkill op de envelop. Die mooie envelop bewaar ik wel voor later. Eventueel. Als we elkaar een beetje kennen.’

‘Ik wil dat ze zich prettig voelt bij de sponsoring. Ze hoeft geen lange brieven te schrijven. Of geweldig op school te presteren. Er hoeft niets voor terug te komen. Doseren, doseren, doseren.’

Ja, doseren. Daar ben ik niet zo goed in. Ik loop altijd te hard van stapel. Superenthousiast als ik ben van nature. Ik kom om in mijn eigen goede bedoelingen, maar schiet daarmee mijn doel dan voorbij. Ei ei. In het kader van we doen het allemaal eens een beetje anders, gaat ook in dit geval het roer om. Rombom.

Vanavond zit ik met mijn internationale Plumvillage Maudgalyayana Family online in een ZOOMsessie. Het is de 49e sterfdag van mijn vriendin de non. Zij was de facilitator van onze familie tijdens de laatste retraite. Zij heeft deze familie aaneen gesmeed…..

We gaan een Boeddhistisch overgangsritueel doen, Bardo, speciaal voor haar.

Ik zit voor mijn computer, maar heb geen link ontvangen. ‘Heks, waar blijf je? Zonder jou kunnen we niet beginnen!’ komt er een berichtje binnen via Messenger. Goddank krijg ik net op tijd toch een link toegestuurd. Even later zit ik tussen mijn dierbaren online. Zo fijn!

‘Kijk, lieve schatten, ik heb een rouwkaart gekregen van de zus van zuster Lan,’ Heks houdt de kaart voor haar camera. ‘Wat prachtig,’ roepen mijn familieleden, ‘Oh Heks, hoe ben je met haar in contact gekomen?’

Ik vertel snel het magische verhaal. Hoe de zus me via mijn toverheksenblog op het spoor kwam.

Even later beginnen we met het ritueel. Onze familieleden in Israël zijn allebei Dharmateachers. Zij begeleiden het geheel. Eerst gaan we een tijd in stilte met elkaar mediteren.

Daarna lezen we om de beurt teksten voor uit het boek ‘Chants of the Heart’. Een Nederlands familielid zingt de hartsutra. Die prachtige filosofische, diepzinnige tekst. In het Nederlands natuurlijk, speciaal voor zuster Lan. Heks leest ook een tekst voor. We mediteren weer een tijd…..

Daarna gaan we uitwisselen, wat zuster Lan voor ieder van ons heeft betekent. Heks kan eerst nauwelijks praten. Ik ben veranderd in een enorme snottebel. Ik veeg de ergste nattigheid van mijn gezicht en vertel dan aan mijn familieleden, hoe zuster Lan hier onlangs op bezoek kwam en wierookkegeltjes van de houder begon te meppen. Ze liggen in een deuk.

‘Ze heeft ook zitten spoken met het rouwkaartje, dat haar zus naar me toe had gestuurd. Een dag later lag het weer bij haar zus in de brievenbus! Terwijl mijn adres er op stond! Geintje!!!’ Uiteindelijk heeft haar zus het geheel toen maar in een tweede envelop gedaan en opnieuw opgestuurd. Deze keer kwam het aan.

‘Heks, zing dat liedje van ja zuster, nee zuster voor ons,’ roept een Nederlands familielid. Zij weet, dat ik dat vaak met zuster Lan in de auto zat te zingen. De rest kijkt verbaasd. Een liedje over zusters? ‘Niet met de deuren slaan, ja zuster, nee zuster,’ galm ik even later.

Zoals altijd word ik er vrolijk van. Zuster Lan zingt mee in mijn geestesoor. De Maudgalyayana Family zit enthousiast mee te bewegen, terwijl ik mijn lied van gebaren voorzie.

Dan is ons uurtje alweer voorbij. We zingen gezamenlijk het prachtige lied ‘No Coming, No Going. No After, No Before’ van Thich Nhat Hanh tot besluit. ‘I hold you close to me, I release you to be so free….’ Mijn keel knijpt dicht. Weer een tranenvloed, want hoewel ik blij ben voor mijn vriendin, ze is op een goede plek nu, doet het zoveel pijn, haar laten gaan…….’Because I am in you and you are in me…’

De rest van de avond ben ik aangeslagen. Rouwen is echt een heel proces. Soms verdwijnt de pijn naar de achtergrond. Dan opeens ligt je gevoelsleven bloot als een open wond. Rauwe rouw. De tijd heelt alle wonden lijkt dan nergens op te slaan.

Toch heeft dit gezamenlijk rouwen me erg goed gedaan. Al die levens, die door mijn geliefde vriendin zijn aangeraakt. Al die mensen, die van haar houden. Voor wie ze zoveel betekend heeft….

‘Heks, als ze weer gaat spoken, moet je het ons laten weten, hoor,’ roepen mijn familieleden bij het afscheid. ‘Als ze de boel hier weer door de kamer gaat smijten, zijn jullie de eersten, die het horen!’ grap ik terug.

Eindeloos zitten we nog naar elkaar te zwaaien. Kushandjes vliegen door de lucht. Naar de Verenigde Staten, naar Israël, naar de Achterhoek, naar Utrecht…… Dag, dag, dag, lieve schatten! Tot over twee maanden!!!!!

Mijn huis staat vol orchideeën, op mijn altaar staan koeienhoorns. Schat, je woont in mijn hart.

de zes zintuigen, de zes zintuigobjecten en de zes bewustzijnen zijn leeg van een afzonderlijk zelf.

Ook de twaalf schakels van onderling afhankelijk ontstaan en hun einde
zijn leeg van een afzonderlijk zelf.

Lijden, de oorzaken van lijden,
het einde van lijden, het pad,
inzicht en realisatie
zijn leeg van een afzonderlijk zelf.
Wie dit kan zien hoeft niets meer te bereiken.

Bodhisattva’s die oefenen met het inzicht dat ons naar de andere oever brengt kennen geen belemmeringen in hun geest.
Vrij van belemmeringen kennen zij geen angst,
vernietigen zij alle verkeerde waarnemingen

en realiseren volmaakt Nirvāna.

Door de beoefening van het inzicht dat ons naar de andere oever brengt, kunnen alle Boeddha’s in het verleden, heden en de toekomst, authentieke en volmaakte verlichting bereiken.

Bel 1x

Weet daarom Śāriputra,
dat het inzicht dat ons naar de andere oever brengt een grootse mantra is,
de meest verhelderende mantra,
de hoogste mantra,
de ongeëvenaarde mantra,
de ware wijsheid die in staat is
aan alle vormen van lijden een einde te maken.

Laten we daarom het inzicht dat ons naar de andere oever brengt eren en deze mantra verkondigen:

“Gate, gate, pāragate, pārasaṃgate, bodhi svāhā!” “Gate, gate, pāragate, pārasaṃgate, bodhi svāhā!”