Het is al weer ruim een week terug, mijn retraite in Biezenmortel. Ik was net lekker een beetje aan het schrijven geslagen over mijn ervaringen aldaar, toen de gebeurtenissen hier in Leiden al mijn aandacht begonnen op te eisen. Vandaag pak ik de draad weer op. Die heerlijke draad. Mijn verbinding met Zuster Orchidee, Lower Hamlet en mijn leermeester Thich Nhat Hanh.

De eerste ochtend verslapen we ons grandioos. Zowel Kras als Heks liggen dwars door de ochtendmeditatie, de aandachtige gymnastiek alsmede het ontbijt heen te ronken. Het is al bijna 9 uur als we wakker schrikken. We hebben nog net tijd om eventjes te douchen, maar een ontbijtje zit er niet meer in.

Verwoed ga ik op zoek naar een kop koffie. Ik ben nog helemaal niet echt wakker. Overal vrolijke uitgeslapen mensen. Kras en Heks lopen er lekker tussendoor te duffen. Om half tien begint de dharmatalk. Ik installeer me op één van de matjes. Zuster Orchidee komt gezellig naast me zitten. Oh, wat een feest. Ik plak snel een hartje in haar schrift. En een vrolijke kikker.

Wat doe je zoal tijdens zo’n retraite? Moet je de hele dag doodstil op een matje zitten? En mag je helemaal niet praten?

Tussen het avondprogramma en het ontbijt wordt inderdaad niet gesproken. Heerlijk! Pas als je je morgenmaal achter de kiezen hebt mag je je mond weer gebruiken voor het gesproken woord. Voor sommigen nauwelijks vol te houden natuurlijk. Soms praat iemand zich een slag in de rondte zonder het zelf in de gaten te hebben. Heks incluis. Maar door de bank genomen is het inderdaad behoorlijk stil.

Maar na het ontbijt echter ontstaat er plotseling een gekwetter van jewelste. Overal kakelende boeddhistische kippen en een incidentele  mindful kukelende haan. Dan luidt iemand de bel. En terstond is het weer stil. Iedereen haalt opgelucht adem. Wat een rust.

Na de dharmatalk gaan we wandelen. Lekker langzaam lopen we over het terrein van het klooster. Over dikke pollen mos schuifelen we door het bos. We sukkelen langs de appelbomen. Doen nog een beetje gymnastiek…….

Op de terugweg pak ik de hand van zuster Orchidee en Kras. Oh, wat ben ik blij dat ik hier ben. Ik kom helemaal bij. ‘Ik wilde het bijna opgeven,’ zegt iemand in de loop van het weekend, ‘Maar hier raak ik weer helemaal geïnspireerd. Mijn vertrouwen in de mensheid komt terug.’ Heks herkent dit. Ook ik had behoorlijk last van geschonden vertrouwen……..

‘Iemand zei eens tegen me, toen ik klaagde dat ik dat lied  over ‘The island within myself’ , met al die kwinkelerende vogeltjes en fris klaterende watervallen, maar niks vond: “Ja, vind je het gek, jij ziet alleen maar die ene dooie boom!” ‘ vertelt een ander. We moeten allemaal lachen. Maar het is waar. Ook Heks is geneigd om eindeloos zout te leggen op lang overleden slijmerige slakken. Maar de rest van mijn sprankelend innerlijk landschap ontgaat me vaak.

In de middag is er Deep Relaxation in de meditatiekapel. Ik haal mijn yogamatten uit de auto. Tezamen met een paar mediatiematjes moet dit genoeg zijn voor onze brakke lijven om op te ontspannen. Kras heeft geen idee wat haar te wachten staat. Kreunend vlijt ze zich op haar matje.

‘Jeetje Heks, wat een eye-opener. Dat ik kan ontspannen ondanks al die pijn. Op een gegeven moment viel ik zelfs in slaap. Ongelofelijk. Het is voor mij echt een nieuwe ervaring om zo in mijn lijf te zijn ondanks alle pijn. Geweldig!’ roept mijn vriendin na afloop.

Dan is het alweer tijd voor het Dharmadelen in onze tijdelijke familie. ‘Je darmen delen,’ gniffelen we tegen elkaar. We verzamelen ons in de lounge en vormen een ruime kring rondom zuster Orchidee. ‘Zijn er mensen, voor wie het nieuw is om op deze manier te delen?’ Jazeker. Die zijn er.

‘Alles wat hier wordt gezegd blijft onder ons. Het is ook niet de bedoeling om iemand achteraf op datgene wat is besproken aan te spreken. Het is echt heel belangrijk dat iedereen zich volledig veilig voelt in de groep…..’ Heks hoort het niet voor het eerst, maar dit soort informatie kun je niet vaak genoeg horen!

‘Als je het woord wilt nemen maak je een kleine buiging en de rest van de groep buigt terug,’ we buigen voorbeeldig naar elkaar, ‘ Je mag zo lang spreken als je wilt. We proberen echt heel goed te luisteren, Deep Listening noemt Thay dat,’ besluit zuster Orchidee haar uitleg. Supersimpel zo op het eerste gezicht, maar in de praktijk valt dat nog wel eens tegen. Daar weet Heks intussen alles van!

Die avond is er nog een programmaonderdeel. We gaan aan de slag met de vijf aandachtsoefeningen. Heks zit intussen enigszins scheel te kijken van vermoeidheid, maar toch houd ik het allemaal vol. Stomweg omdat het zo leuk is. Slapen doe ik wel weer als ik thuis ben.

Maar slapen doe ik daar gelukkig ook. ’s Avonds om tien uur liggen we al op 1 oor. Heks valt vrij snel in slaap en ik ronk vrolijk verder tot de volgende ochtend. Wat een meevaller. De eerste nacht heb ik midden in de nacht van thuis meegebrachte soep zitten eten, omdat ik zo’n rammelende  maag had dat ik er niet van kon slapen……

Ja, honger heb ik eigenlijk het hele weekend in het klooster. Het blijkt dat het rekening houden met mijn dieet een wassen neus is. Ik kan eigenlijk alleen de sla eten. Het glutenvrije brood bevat melk. Beleg binnen mijn dieet is er ook niet. Alleen een ei bij het ontbijt. En Tahin. Maar dat moet je wel ergens op kunnen smeren natuurlijk.

Zo sprokkel ik het hele weekend mijn kostje maar zo’n beetje bij elkaar. Echt lekker is het allemaal niet. Gelukkig heb ik wat voedsel van huis meegenomen. Normaal gesproken kan ik vrij gemakkelijk een paar dagen zonder eten, maar niet na een week buikgriep.

Ja, de maaltijden zijn wederom een bron van frustratie. Zoals altijd tijdens de retraites……We moeten in de rij staan, op zich niet erg. Alleen kan ik niet lang staan. En al helemaal niet met van alles in mijn handen, zoals een bord en bestek. Als je dan ook nog eens rammelt van de honger en niets van je gading vindt en anderen allemaal lekkers op hun bord ziet laden: Meuh.

Als ik dan eindelijk iets eetbaars op mijn bord heb moet ik achter een stoel bij een tafel gaan staan en wachten tot er achter elke stoel iemand staat. Dan pas mogen we gaan zitten…… Niemand verwacht dit van mijn maatje Kras, maar als ik een keertje eerder wil gaan zitten, omdat ik bijna omval, krijg ik de wind van voren van een paar mij volstrekt wildvreemde dames!

Ik blijf dan maar braaf staan. Uitleggen dat dit voor mij een hele toer is is nog vermoeiender.

In de loop van het weekend vertik ik het echter om nog in de rij te staan. Ik floep direct naar de dieettafel voor een bord kale sla. Ik kruip en sluip door de rijen wachtende mensen heen om een paar lepels Tahin te bemachtigen. Ik pak gewoon lekker asociaal 2 eieren bij het ontbijt. Ik ga mijn eigen meegebrachte brood roosteren in de keuken…….

Ach, wat zit ik weer te zemelen over niks. Mopperen en schelden helpt nergens tegen. ‘Better light a candle than complain about darkness,’  schreef zuster Orchidee lang geleden tijdens mijn allereerste retraite in Plumvillage voor Heks op een papiertje. ‘Dat inzicht heeft mijn leven veranderd, Heks.’ Het hangt nog steeds pontificaal in mijn werkkamer. Ik moet er echt eens vaker naar kijken…….

Ja. Ook dat is oefening. En oefening baart uiteindelijk kunst. Als het goed is. Levenskunst……

,