Gisterenavond om twaalf voor acht haast ik me op naaldhakken naar de kassa van de Schouwburg. Het is om de hoek. Dus de kwelling is van korte duur. Fiederelsje staat me op te wachten met de kaartjes. We gaan de jubileumvoorstelling zien van Anne Wil Blankers: ‘Madame Rosa‘.

‘Het komt niet vaak voor, Heks, maar we zijn de jongsten hier,’ fluistert mijn vriendin. Ik kijk om me heen. Inderdaad, je kunt over de grijze permanentjes lopen! We geven onze jassen af bij de garderobe. Truien, dassen en andere kledingstukken in geval van Fiederelsje…. En haasten ons naar boven. We zitten in de engelenbak. Achter een pilaar. Gelukkig is ‘ie niet zo dik…….

Achter me vraagt een vrouw of ze even in mijn programmaboekje mag kijken. Maar natuurlijk. In de pauze blijkt dit een goede vriendin van mijn moeder te zijn. Ik ken haar ook goed, want als student sopte ik wekelijks haar huis van boven tot onder om een centje bij te verdienen. Wat leuk om elkaar weer te zien!

‘Hoe vind je het stuk?’ vraagt ze, ‘Mij valt het een beetje tegen, ik heb haar wel eens in sterkere rollen gezien! Koningin Wilhelmina bijvoorbeeld, geweldig!’ Wij zijn ook niet wild enthousiast. Terwijl het toch boeiend is. Alleen de dramaturgische keuze om een hoofdrolspeler zijn tekst in  gebroken Nederlands met een vet Marokkaans accent te laten vertolken is volstrekt onbegrijpelijk in de context van het stuk. Het haalt heel veel kracht weg uit het verhaal  en maakt het een beetje belachelijk.

‘Misschien praat die acteur gewoon zo ‘, ginnegappen we na afloop. En inderdaad. Als we later in de foyer nog een glas wijn drinken, komen de spelers binnendruppelen. De tegenspeler van Anne Wil horen we boven de rest uit kletsen met een stevig Marokkaans accent.

Voor je nu denkt, dat ik me in de gelederen van die Indische jongen Wilders schaar met dit verhaal, zal ik toelichten waarom dit op zich prachtige accent doorvoeren in het stuk met toevoeging van gebroken taalgebruik en een onwaarschijnlijke prosodie, mijns inziens een belachelijke keuze is. En bepaald geen reclame voor de intelligentie van Marokkanen…..

Het stuk speelt in Parijs. De jongen is ongetwijfeld een Algerijn in de oorspronkelijke tekst. Want Algerijnen wonen nu eenmaal bij bosjes in Parijs. De jongen, Mohammed, woont al sinds zijn vierde bij een perfect sprekende, goed articulerende vrouw, Madame Rosa. Hij is nu zestien.

Ik weet, dat het taalverwervingsproces zich grotendeels op jonge leeftijd voltrekt, maar het is volstrekt onwaarschijnlijk, dat deze jongeman zo weinig heeft bijgeleerd in die twaalf jaar en woorden verhaspelt. En nog steeds met zo’n sterk accent spreekt. Hij is in feite opgevoed door deze vrouw.

Omdat hij een grote rol heeft is deze miskleun hinderlijk aanwezig gedurende het gehele stuk. Anne Wil is weer fantastisch. Vijftig jaar op de planken! Wat een prachtige vrouw is het toch! Ik heb haar veel zien spelen in de tijd, dat ik was verbonden met een jeugdgroep van De Haagse Comedie.  Als zij het toneel op kwam lopen veranderde alles. De energie van het stuk ging direct omhoog! Toen ook al.

Uiteindelijk hebben we dus een heerlijke avond. Mijn vriendin trekt al haar truien en jassen weer aan. Een paar grote sjaals en een enorme bontmuts moeten haar hoofd vorstvrij houden op de fiets naar huis. Heks loopt de steeg uit en is thuis. Lekker toch, wonen in het centrum van dit lieve stadje.