Ex Animo bestaat vandaag precies honderd jaar! We vieren dat in stijl met een speciaal uitgegeven boek over de geschiedenis van ons koor, alsmede de première van een film over onze voorbereidingen rondom de Matthäus Passion. Maar eerst zingen we diezelfde ‘MP’ van Bach in een stampvolle Pieterskerk. Sinds 1942 een vaste traditie van dit onvolprezen geweldig leuke koor!

Woensdagmiddag generale repetitie. En oh, wat gaat het slecht. ‘Hoera!’ glimmen we na afloop tevreden tegen elkaar. Een waardeloze generale repetitie staat garant voor een sublieme uitvoering. En vice versa.

‘Weet je nog hoe goed de generale vorig jaar ging?’ herinneren we elkaar nog maar eens aan deze ijzeren wet. Ons hoekje raakte toen bij de uitvoering echt de kluts kwijt. Aanstichtster was een dame, een projectlid, die het bij de repetities echt heel aardig deed.

De stress van de uitvoering zorgde voor een geheel eigen interpretatie van de altpartij van koor 1. In feite was er sprake van een geheel nieuwe derde altpartij. Keihard in de rondte getoeterd.

Je kunt ook je mond houden natuurlijk. Dat valt totaal niet op in zo’n enorm koor. Zij koos er echter voor om als een enorme vleesgeworden stoorzender te brulboeien alsof haar leven en niet dat van de Heiland ervan af hing…..

Dit jaar sta ik in een geweldig hoekje. Naast me mijn maatje Anna met haar gouden keeltje. En achter me een heel rijtje heerlijke zangvogels, waarvan er eentje ongelofelijk vast zingt. Geen noot ernaast. Alles precies op de tel! Technisch uitstekend.

Dus Heks boft. Ik kan gerust een steekje laten vallen. Een nootje missen of laten zitten. We vullen elkaar perfect aan.

Rond zeven uur stroomt de kerk vol. Heks is al aardig door haar zorgvuldig opgebouwde voorraadje energie heen. Maar tegelijkertijd zo ontzettend volgepompt met adrenaline…… Ik ga het wel uitzingen vanavond.

Achter in het Koor zingen we in. Wim zwaait met zijn armen door de lucht. ‘Wat is die dirigent van jullie ongelofelijk beweeglijk,’ zal een vriendin van Heks achteraf opmerken. En het is waar. Zijn kleine gestalte danst bezield met sierlijke zwaaibewegingen voor onze neus, zijn mond meebewegend met onze zang. En dat gedurende de hele uitvoering!

In ganzenpas lopen we de kerk in. Doodstil wachten we totdat de eerste tonen van dit magistrale werk door de volgepakte kathedrale kerk klinken. Zoals altijd schiet ik vol. Mijn keel schroeft dicht. Tranen prikken achter mijn droge ogen.

Goddank is het een enorm lang intro. Heks heeft tijd genoeg om zich te herpakken. En dan: ‘Kommt! Kommt! Kohohohommt Ihr Töchter helft mir klahahahahahaaaaaa….hahhahahhhaaaaaa…..hahahahahahahahahahahahahahahahahahahahahahaaaaa hahahahaaaaa…hahahaaaaa….hahahahHAhahahahahagen…..’ Moeiteloos komt deze draak van een openingszin uit mijn mond gerold. Ik heb erop geoefend en dat heeft geholpen….

‘Ik ga niet naar de MP. Vreselijk. Zo’n afschuwelijk ellenlang stuk. Veel te langdradig. En dan al die eindeloze lappen gezongen tekst. En een countertenor, brrrr. Nee, mij krijg je er met geen stok heen…’ niet iedereen loopt warm voor dit muziekstuk. Sommigen van mijn vrienden willen er nog niet heen al krijgen ze flink geld toe.

Voor Heks vliegt de avond echter voorbij. Jeetje, is het nu al pauze? Ik loop de kerk in. Steenvrouw en Fiederelsje zijn komen luisteren. En mijn homeopaat is van de partij. ‘Oh Heks, wat is het prachtig,’ mijn publiek is enthousiast, ‘En die concentratie! Zo intens! Ik ben echt helemaal ontroerd.’

‘Ik sta toch zo lekker te zingen, meisjes,’ vertel ik mijn vriendinnen, ‘Ik ben bij stem, heb energie genoeg, ik sta in een heel goed hoekje tussen heerlijke dames. Het is een superuitvoering!’

Ook het tweede deel vliegt voorbij. Aan het eind staat onze dirigent letterlijk in zijn handjes te knijpen. ‘Hij is echt blij,’ sissen de alten om me heen verheugd. We houden van onze dirigent. We willen hem blij maken. Hij trekt er hard genoeg aan.

Hij verdient het dat we niet inzakken aan het eind van een zin. Hij verdient het dat we hem aankijken tijdens het zingen. Het koor draagt hem op handen!

Ik drink achteraf nog iets met mijn vriendinnen en Anna. Die is helemaal op dreef en voert het hoogste woord. Hele ondeugende dingen roept ze gewoon voor de grap. Heks ligt dubbel.

Thuisgekomen kan ik niet slapen. Tot een uurtje of vier stuiter ik door mijn woonkamer. De echo van de muziek dreunt door me heen. Emoties komen los. Ik moet echter naar bed, want om half negen gaat de wekker weer. Een uurtje later word ik opgehaald door vrienden. We gaan naar een begrafenis…..

Zo duurt het dagen voordat ik een beetje ben bijgetrokken van ons concert. De generale repetitie gevolgd door de uitvoering op dezelfde dag, gevolgd door een droevig afscheid een kleine halve dag later trekt de toch al miezerige tank helemaal leeg.

Dodelijk vermoeid haal ik ’s avonds mijn hondje op. De oppas, zelf ook zeer energiebeperkt, is helaas in slaap gevallen en daardoor is de laatste uitlaatronde erbij ingeschoten. Moet ik toch nog aan de bak…..

Op weg naar huis vliegt er een jongedame, haar debiele telefoon aan een roodgloeiend oor geklemd, bijna op de voorklep van mijn auto. Ik kom rustig van rechts aanrijden op een gelijkwaardige kruising en ben bezig linksaf te slaan. Het mokkel kijkt niet op of om en stormt met een noodvaart diezelfde kruising op. Met gierende remmen red ik haar leven.

Verstoord kijkt ze op alsof ik iets raars doe. Ik toeter en wijs naar mijn hoofd. Maak een telefoonbeweging en wijs nog eens. Gek!

Geërgerd gaat ze express pal voor me fietsen op de gracht, zodat ik er niet langs kan. Nog immer bellend. Ik toeter nog eens. Mondjesmaat maakt ze ruimte, ik mag er zowaar langs.

Even verderop parkeer ik midden op straat en wacht haar op. Voor een overvol terras veeg ik haar de mantel uit. Hoe ze me de doodschrik op mijn lijf jaagt door als een blind ongeleid projectiel door het verkeer te schieten. ‘Ik had voorrang! Dat is je niet eens opgevallen. Maar als ik je aanrijdt heb ik het gedaan, dom kind!’ Ze is niet onder de indruk. Belt gewoon verder…….

‘Je moet naar je bed, Heks,’ zeg ik tegen mezelf als ik veilig thuis ben gekomen. Over lijden en sterven zingen, een begrafenis meemaken en vervolgens bijna zelf iemand te pletter rijden is een beetje teveel van het goede op 1 dag. Om acht uur lig ik plat.

Tweede paasdag bestaat mijn koor precies honderd jaar. Om half tien worden we verwacht in een oude bioscoop hier in de binnenstad. Op ons paasbest! Daar krijgen we dan eindelijk die prachtige film over ons koor te zien. Het speciaal vervaardigde boek met daarin een DVD van de film krijgen we mee naar huis. Het is een feestelijk gebeuren…..

En het allerleukste gaat nog komen: De koorreis naar Trier. Over een kleine maand gaan we een lang weekend op stap met 85 van de 100 leden. Een grote opkomst dus!

Ex Animo is net niet het alleroudste oratoriumkoor uit Leiden. Maar wel het allerleukste koor van de hele regio!

 

Waardig afscheid van een markante man: Lieve broer, geweldige oom, goede vriend en dierbare geliefde. Wat jammer dat je zo plotseling bent vertrokken. We hadden zo graag nog een tijd met je van het leven genoten.

©TOVERHEKS.COM

©TOVERHEKS.COM

Woensdagmorgen schiet ik met een schok wakker. Verschrikt graai ik naar mijn telefoon. Hoe laat is het? Ben ik nu gewoon door de wekker heen geslapen? Help. Vandaag is het afscheid van Schilder en ik wil nu eens niet te laat in de kerk komen.

Glazig staar ik naar het display. Het is pas half negen. De wekker gaat over tien minuten. Ik draai me nog een keertje om, want ik ben brak. Ik heb veel te kort geslapen vannacht. Het was weer eens zover. Een schier slapeloze nacht.

Eerst maar eens een flinke kop koffie naar binnen gieten. Dan is het hondje aan de beurt. We jakkeren naar een park. Een paar drolletjes verder gaan we weer naar huis. Nu moet ik aanpoten. Ik heb nog maar een kwartier om een flitsende outfit aan te trekken. Ik kan Schilder natuurlijk geen uitgeleide doen in een saaie ouwe spijkerbroek. Een flamboyante uitmonstering is meer op zijn plek.

De hoed heb ik al uitgezocht. Een prachtige enorme vilthoed met een rood dopje. Franse stijl. Vannacht heeft VikThor overigens mijn allermooiste hoofddeksel opgegeten. De teringlijer. Een witte cowboyhoed. Ik ga hem nog wel pogen bij te knippen, maar het mooie is er echt af….

Ja, puberende hondjes…….

©TOVERHEKS.COM

©TOVERHEKS.COM

Gelukkig kreeg hij dit exemplaar niet te pakken, hoewel ik em al had klaargelegd. Hij is nog puntgaaf. Snel zoek ik er wat passende kleding bij. Een rode jurk, een zwarte jas, rood met zwarte schoenen…… Een kwast over mijn toet en ik ben klaar. Het ziet er uit alsof ik er uren aan heb besteed. Mooi zo. Schilder zou het zeker waarderen!

Om even voor elven schuif ik de Hooglandse kerk binnen. Ik zoek een plekje aan de zijkant. Het is doodstil, ondanks de grote opkomst. Iedereen is een beetje beduusd. Sommigen hebben slechts een paar weken geleden nog een biertje met hem gedronken ergens. Anderen waren nog volop met hem of voor hem aan het werk.

Ik kijk eens goed om me heen. Ik zie heel wat bekenden. Familie, vrienden, architecten, schrijvers, kunstenaars,  potsenbakkers, muziekanten, kroegtijgers….. ‘Ik had veel meer kunstenaars verwacht,’ zegt iemand later. ‘Tja, het was natuurlijk veel te vroeg voor hen,’ grapt Heks. “Welnee, het is gewoon jaloezie,’ beweert mijn gesprekspartner, ‘Kinnesinne, niet iedereen was zo succesvol als hij.’

Schilder had een zeer diverse vrienden-en kennissenkring. Van een incidentele seksistische boskabouter, een stuk of wat gefrustreerde eikels, een enkele flamboyante toverkol en een heleboel lieve schatten van mensen tot ware engelen zoals Fee….. . En alles wat daartussen zit.

©TOVERHEKS.COM

©TOVERHEKS.COM

Hijzelf was echter de beschaving zelve. Ik heb hem nooit horen vloeken of schelden, zelfs niet als hij er alle reden toe had. En hoewel sommigen van zijn vrienden de meest vreselijke seksistische uitspraken richting Heks debiteerden zodra Schilder de ruimte verliet:

Uit Schilder kwam geen onvertogen woord! Nooit.

Nou ja, laten we maar hopen dat mijn oude vriend een beetje goede invloed op die paar hopeloze mannetjesputters heeft gehad!

Verschillende mensen nemen het woord. De familie spreekt vol liefde over zijn jeugd. Hij had zijn gortdroge humor bepaald niet van een vreemde. ‘Morgen is het hemelvaart,’ begint zijn broer, ‘Schilder moet dus nog een nachtje wachten!’

©TOVERHEKS.COM

©TOVERHEKS.COM

Er wordt voorgelezen uit zijn boeken. Een aantal schilderijen staan pontificaal naast de kist. Een hele rij neven steken kaarsen aan. Er wordt prachtige muziek gedraaid. Een oude vriend draagt een speciaal geschreven ontroerend gedicht voor. Een goede vriend van Schilder speelt op de accordeon……

Zo prachtig.

Als Fee begint te spreken stromen de tranen over mijn wangen. Wat hebben we een heerlijke tijd gehad met elkaar. Wat ben ik altijd gastvrij onthaald op het Rapenburg. Hoe vaak ben ik niet onverwacht beland aan hun keukentafel? ‘Blijf je eten, Heks? Dan bel ik Fee eventjes of ze wat ruimer boodschappen doet.’ En dan de galerie! Hele dagen heb ik er doorgebracht….

Later drinken we koffie. Overal pratende mensen: Ja, de tongen komen goed los! ‘We hebben toch altijd zo vreselijk met hem gelachen,’ een jeugdvriendin van Heks heeft ook jaren met hem opgetrokken. We halen anekdotes op.

©TOVERHEKS.COM

©TOVERHEKS.COM

‘Op een dag hadden we Turks gekookt. Schilder kwam eten. Toen ik de deur open deed stond hij daar met een grote snor op en een fez, hahaha,’ hikt een oude vriend. Even kan hij niets uitbrengen van het lachen. ‘Hihihi, dat hoofd van hem met die snor, hahaha… ‘

‘Toen hebben we ons allemaal verkleed en zijn gaan picknicken aan het Joppe.’ De vrouwen naast hem doen ook een duit in het zakje. Ze waren ook uitgenodigd op hetzelfde etentje. Het moet een fantastische avond geweest zijn!

‘Ik heb hem niet zoveel gezien de laatste jaren. Hij kwam echt nooit naar mij toe en ja, … Dan zie je elkaar gewoon steeds minder. Ik ging eigenlijk altijd naar hem.’ Heks kent het. Zo was hij. ‘Maar toen ik hem echt nodig had was hij er helemaal voor me! De lieverd.’

Op een gegeven moment vormt zich aan weerszijden van de uitgang een rij geduldig wachtende mensen. Ik beland naast Schilders oude vriend de Fotograaf. Zij hebben samen veel gereisd. ‘En we zijn vier keer opgepakt,’ ondeugend kijkt hij me aan.

Heks kent de verhalen maar al te goed. ‘Jullie zijn twee keer gearresteerd in de Verenigde Staten,’ ‘Ja en we hebben in de gevangenis gezeten in Syrië!’ Oh ja, dat was een hachelijk avontuur! Gelukkig liep het goed af! ‘Haha, ja en wat was dat ook alweer in Egypte?’ ‘Toen kregen we een politie-escorte door de woestijn. Echt honderden kilometers!’

Ja, wat die twee altijd over zich afriepen…. Maar het leverde wel weer allerlei spannende verhalen, onwaarschijnlijke foto’s en prachtige schilderijen op!

©TOVERHEKS.COM

©TOVERHEKS.COM

Door een haag van dierbaren dragen zijn naasten Schilder de kerk uit. Stil wachten we tot de auto wegrijdt. De rest van de ceremonie zal in besloten kring plaatsvinden. Links en rechts nemen mensen afscheid. Ik wordt omhelst. En nog eens. En nog eens.

Vanavond mediteer ik met Kras. Om half negen gaan we tegenover elkaar zitten in haar woonkamer. Ik nodig de bel uit en mijn maatje leest een mooie tekst van Thay voor. Bijna een half uur zitten we stil samen te ademen. ‘Zullen we nog even darmen delen?’ We buigen en delen wat we kwijt willen. En we luisteren naar elkaar. Uitgebreid. Zo leuk. Zo heerlijk!

Dan doen we de hondjes aan de lijn. In stilte wandelen we door de polder. De zon gaat bijna onder, de lucht staat in brand. Iets verder begint een echtpaar enorm tegen ons te kletsen. Hun hond speelt met mijn hondje. We zeggen soms iets terug, maar even later zijn we weer stil.

‘Jeetje Heks, wat is dit heerlijk!’ We omhelzen elkaar bij het afscheid. Het is een dag van vele knuffels. 🙂

©TOVERHEKS.COM

©TOVERHEKS.COM