Aandacht is als zonneschijn. Iedereen vindt aandacht fijn. Maakt iemands grootspraak jou heel klein? Of voel je je kut als kop van Jut? Of lijd je diepe zielenpijn? Probeer aandachtig te zijn……

‘Aandacht is als zonneschijn’, schrijft Thay in het gelijknamige boek. Ja, alles wat aandacht krijgt groeit. Wat geen aandacht krijgt verpietert waar je bij staat. Zonder er aandacht aan te besteden natuurlijk. Het valt niemand op, dat verpieteren. Verpieterde zielepieten hoeven dus niet op al te veel aandacht te rekenen.

Die aandacht bewaren we voor de idioten en narcisten onder ons. Meesters in het vragen van aandacht. Opeisen beter gezegd. Kampioenen in het zichzelf in het middelpunt plaatsen. Daar hebben ze een hele lange adem in. En een onwaarschijnlijke vindingrijkheid.

Kijk, nou doe ik het weer. Ik wil iets leuks en opbeurends schrijven en ik zaag direct de poten onder mijn verhaal vandaan. Het kost me steeds meer moeite om ergens een leuk verhaal van te maken blijkt maar weer.

Overleven zonder aandacht is geen doen. Toch doet Heks het al jaren. Natuurlijk vragen mensen echt wel hoe het met me gaat zo nu en dan. Niet dat ze het dan ook echt willen weten.

Dus lieg ik wat positieve kletspraat of wat men maar wil horen bij elkaar en roep vervolgens dat het goed gaat. Om de ander niet voor het hoofd te stoten of in verlegenheid te brengen. Door schade en schande wijs geworden.

Want aandacht vragen komt me gegarandeerd op afwijzing te staan met mijn eeuwige mekker-ziekte. Of ongevraagd advies en bemoeizuchtige opmerkingen. En daar heb ik geen zin meer in. Te pijnlijk.

Maar afgelopen weekend staat Heks in het middelpunt van de belangstelling. Op de heksenschool hebben we een lesdag over voorouders. ’s Middags gaan we een opstelling doen. Hierbij worden representanten van de diverse voorouders in de ruimte geplaatst. En dan maar eens zien wat er gebeurt.

Heks ingebrachte casus dient als voorbeeld. Ik zie hoe iemand een vijandige dierbare van me representeert. Het is ongelofelijk hoe zelfs de gelaatsuitdrukking van mijn klasgenote verandert in die van een familielid van Heks. Alsof die persoon daar werkelijk staat.

Ook Heks zelf wordt door iemand gerepresenteerd. Ook die persoon wordt in het speelvlak gezet. Oh, wat spannend. Wat gaat er gebeuren? Wat is de dynamiek hier?

Er gebeurt helemaal niks. In de ruimte staan twee personen met de rug naar elkaar toe…… Ik krijg een knoop in mijn maag. ‘Ik word misselijk,’ zegt de heksenrepresentant. Herkenbaar. Heb ik ook om de haverklap.

Gelukkig is mijn juf uitermate bedreven in systemisch werk. Onze zielen worden erbij gehaald. En krachtdieren. Krachtige voormoeders vormen een brug tussen deze twee godverlaten mensen. Er komt een ietsiepietsie beweging in het geheel. Minimaal. Nauwelijks waarneembaar voor mijn betraande verschrikte ogen.

Alles wat aandacht krijgt groeit. Het is zo. Sinds de sessie van afgelopen zondag is de boel vanbinnen behoorlijk in beweging gekomen. Ik stuiter alle kanten op. Vlieg op mijn trouwe bezemsteel van wolken kolkende woede vol blinde bliksemschichten middels een regenboog regelrecht een stapel vergevingsgezinde eufore sluierwolken in. En weer terug.

Om spiritueel te groeien moet je ergens in het midden uitkomen. Het gulden midden. Daar waar geen woede is en geen euforie. Du moment dat je niet meer chronisch heen en weer wordt geslingerd tussen deze twee uitersten kun je omhoog gaan groeien. Richting het goddelijke. Een oud spiritueel groeimodel in de vorm van een driehoek. Lang geleden geleerd van een nuchtere Friese genezeres.

Na de sessie komt er een klasgenoot naar me toe. ‘Ik begrijp nu waarom jij al die kwalen en aandoeningen hebt,’ kopt ze een inzicht in mijn klep. ‘Laat de mensen, die een opstelling hebben gehad met rust,’ zei de juf nog. Het is toch zo moeilijk om niet te reageren op de ander, om er alleen maar te zijn voor de ander.

‘Die kwalen komen allemaal uit de andere tak van mijn familie,’ pareer ik het inzicht. Het is nog waar ook. Ik heb bijvoorbeeld geen suikerziekte, zoals een groot deel van de tak van de familie, waar de opstelling over gaat. Ook ben ik mijn verstand niet kwijt. Nog niet.

Als ik ’s avonds thuis in mijn stoel zijg dansen de inzichten voor mijn ogen. Mijn eigen inzichten. Vallende kwartjes. Alsof ik de hoofdprijs heb gewonnen met een fruitmachine….. Ik realiseer me opeens weer waar het om gaat in het leven. Ik zie de grote verbanden weer. Ik voel hoe het contact met mijn ziel zich herstelt……

Dat was verreweg het belangrijkste van het hele gebeuren vandaag. Het contact met de ziel. De ziel, die wil ervaren. Ook dit. Een disfunctionele familie, wantrouwen, onrecht, geweld en grensoverschrijdend gedrag.

Ik zie de draadjes, waaruit ik geweven ben. Draadjes genetisch materiaal. Draadjes incarnatie materiaal. Hoe de ziel zich verhoudt hiertoe. Mijn zielengroep. Verschillende spirituele tradities vloeien in elkaar met ieder hun eigen inzichten. Vingers die naar de maan wijzen. ‘Gooi elk inzicht ook weer overboord,’ zegt Thich Nhat Hanh altijd. Het zijn maar wijzende vingers. En niet de maan.

Vandaag denk ik even helemaal nergens aan. Ik ga naar de markt en flirt gezellig met een oude Griek, die probeert zijn excellente olijfolie aan de man te brengen. Dat lukt hem. Dan koop ik een kilo zalmbuikjes voor mijn beestjes. Vinden ze lekker.

Naast me staat een hele leuke dame. ‘Die haal je zeker door een deegje…’ likkebaardt ze als ik in een impuls een pond calamaris bestel. ‘Ja, bloem, ei, cayennepeper……’ glim ik opgewekt. ‘Ja, zo simpel. Het heeft alleen aandacht nodig om lekker te worden. Dat geldt toch eigenlijk voor al ons eten?’ lacht de vrouw verrukt.

Heks verklapt het recept van haar listige sausje bij dit gerecht. Ook al zo eenvoudig. Een paar cashewnoten en citroenen, die heel lekker worden als ze samen met wat olijfolie in het middelpunt van de belangstelling worden vermorzeld……

Ik neem me wel iets voor. Ik ga me nooit meer verdedigen en verantwoorden. Dat is nogal een dingetje tegenwoordig. Omdat ik niet meer bij voorbaat in de excuus-modus lig te dweilen, als ik niet aan iemands verwachtingen voldoe, krijg ik nogal eens een verwijt naar mijn kop achteraf. Ik word zelfs op het matje geroepen. Ja, je leest het goed.

Als een klein kind!

Heks is natuurlijk zelf debet aan dit soort toestanden. Jarenlang heb ik gezegd en gedaan wat anderen van me wilden. Ik heb eindeloos aandacht gegeven aan mensen, die gaan gapen zodra het even niet over henzelf gaat. Of mensen, die mij met het grootste gemak uitzetten als het niet uitkomt. Alsof er een aan en uit knop op me zit. Ik heb geduldig gewacht tot ze de knop weer aan zetten. Zonder morren.

Maar die knop doet het geloof ik niet meer. Hij is lam of murw.

Nu moet ik nog leren mezelf niet te haten, omdat ik bepaalde dingen niet meer kan of wil. Want daar ben ik ook achter gekomen. De diepe hekel aan de pleaser in mezelf is bijna net zo sterk als de teleurgestelde afkeer van mijn nieuwe assertieve van dik hout zaagt men planken zelf. Uiteindelijk val ik wel weer met mezelf samen. Op een goede dag.

 

 

Roddel en achterklap, kwaadspreken: De wetenschap beweert dat het ergens goed voor is. Maar lekker is anders……

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen

Zorgvuldig spreken is een vak apart. Wij, mensen bakken er vaak geen zak van. Velen blebberen hun mening als een waterval van verbale diaree in de rondte. Als je niet uitkijkt wordt je makkelijk geraakt door rondvliegende spetters van deze uitwerpselen.

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsenroddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen

 

Denk nu niet, dat het onnadenkende mensen zijn, die zich hieraan bezondigen. Spiritueel ontwikkelde en bewust levende mensen hebben er nogal eens een handje van. Dat komt mijns inziens, omdat ze ervan overtuigd zijn zelf geweldig bezig te zijn. Zo goed, dat ze gerechtigd zijn een oordeel te vellen over hun triviale medemens…..

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen

Nu flappert er ook nog wel eens iets uit mijn mond. Heks kan geweldig schelden. Vooral als ze erg moe is. De maand in het klooster was in dat opzicht een verademing. Plotseling nam de neiging tot verbaal uiten van ongenoegen volledig af. Het stil worden vanbinnen heeft een heilzaam effect op woede en verdriet. Zoute tranen werken prima tegen de bittere smaak van spijt en rancune.

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen

Een broertje dood heb ik echter aan roddelen. Kwaadspreken om er zelf wat beter op te staan is voor mij altijd al iets onbegrijpelijks geweest. Het gemiddelde sappige verhaal hoor ik pas als laatste. Of nooit…. En menig pikant detail is in de moordkuil van mijn hart gesmoord. Ik zie er stomweg de lol niet van in om andermans ellende te misbruiken om te socializen met de gemiddelde roddeltante of -oom. Want geloof me, mannen kunnen er ook wat van, kletskousgedrag….

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsenroddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen

Zelf ben ik regelmatig slachtoffer geweest van deze praktijken en het is afschuwelijk.

Jarenlang werken in de horeca heeft absoluut bijgedragen aan mijn inzicht in het verschijnsel kwaadspreken. Als er ergens stom wordt geluld, dan is het wel in het café.  De meeste kroegtijgers missen de nodige hersencellen tengevolge van hun alcoholgebruik. Daarnaast denkt de mannelijke helft van de zuipschuiten in het het algemeen louter met hun kleine uitwendig gedragen hersenen.

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsenroddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen

Het gemiddelde clubje aan een bar kletst over de persoon, die net het pand verlaten heeft. Dat verklaart ook, waarom de bezoekers aan zo’n etablissement maar blijven plakken. Zodra je je hielen licht gaat het over jou! Als barvrouw heb ik dit fenomeen jarenlang grondig kunnen observeren. Door een ander in een kwaad daglicht te stellen ziet je eigen trieste leven er eventjes iets rooskleuriger uit!

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsenroddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen

 

Iets wat ik nog kwalijker vind dan kletsen over anderen is speculeren over dingen, die je niet zeker weet en dat vervolgens rondbazuinen. Dit laatste gebeurt heel vaak! En niet alleen in omgevingen, waar de alcohol rijkelijk stroomt.

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen

Afgelopen week hoor ik een smerige roddel over iemand, die ik goed ken. Het is een absurd verhaal. Hij zou wel eens…..roddelderoddel…….bladiebla…vuilbekdevuilbekkerij…… Ik zit met mijn  oren te klapperen, als ik de aantijgingen hoor. Wat een smerige insinuaties! Voor ik het weet spring ik uit mijn vel.

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen

‘Nou, nou, Heks, rustig aan, zo erg is het toch niet’, krijg ik als reactie. De brengster van het slechte nieuwtje probeert mijn woede te sussen. ‘Ze erg is het wel’, foetert Heks, ‘Het is verschrikkelijk als je over de tong gaat. En dan nog met dingen, die helemaal niet waar zijn!’

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsenroddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen

‘Waarom verzint iemand zoiets?’ vraag ik me later af. In mijn leven heb ik vaak te maken gehad met roddels voortkomend uit jaloezie. Ik heb dat altijd heel vreemd gevonden, want hoe kun je nu jaloers zijn op iemand met zo’n halvezolige gezondheid? Intussen begrijp ik iets beter hoe dit werkt. Het heeft met de onzekerheid van de ander te maken. Het maakt niet uit hoe je bent en wat je doet, een onzeker iemand zal een draak van je maken…..

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsenroddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen

Jaloezie en onzekerheid stoelen op tekort. Want waarom zou je een ander iets misgunnen als je zelf genoeg hebt? Dit leidt vaak tot contraproductief gedrag.

Ik ken iemand, die ooit de uitspraak deed: ‘Als ik een ander naar beneden trap, ga ik zelf omhoog!’ Dit nadat hij grondig in de rondte had getrapt. Heks had ook een flinke oplawaai van zijn stinkende voeten gehad. Hij knapte misschien wel enorm op na elke trap naar beneden, maar gelukkig is hij er uiteindelijk niet van geworden.

Ik ben er echter van overtuigd, dat ook hij snakt naar contact….

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen

Af en toe zie ik hem met een chagrijnige hoofd op de locale terrasjes zitten. Met een borrel in de aanslag naast zijn espresso. Of hij druilt door de stad op zoek naar afleiding. Een stok om de hond te slaan, zodat hij zich weer iets beter voelt. De diepe zelfafwijzing overschreeuwen, door een ander de grond in te stampen……

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsenroddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen

Heeft Heks zelf dan nooit geroddeld? Vast wel. Perongeluk. En misschien heb ik er ook wel eens iemand mee gekwetst. Ik doe mijn best en zal dat blijven doen. Dit verhaal heeft me weer eens goed gewezen op het belang van zorgvuldig spreken. Liefdevol spreken. Hoe wezenlijk het is.

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen

Thich Nhat Hanh heeft er zijn vierde aandachtsoefening aan gewijd:

Aware of the suffering caused by unmindful speech and the inability to listen to others, I vow to cultivate loving speech and deep listening in order to bring joy and happiness to others and relieve others of their suffering. Knowing that words can create happiness or suffering, I vow to learn to speak truthfully, with words that inspire self-confidence, joy, and hope. I am determined not to spread news that I do not know to be certain and not to criticize or condemn things of which I am not sure. I will refrain from uttering words that can cause division or discord, or that can cause the family or the community to break. I will make all efforts to reconcile and resolve all conflicts, however small.

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen

En dan nog de zeer uitgebreide vertaling:

DE VIERDE AANDACHTSOEFENING: Liefdevol spreken en aandachtig luisteren
Bewust van het lijden veroorzaakt door onzorgvuldig spreken en het onvermogen om naar anderen te luisteren, beloof ik van ganser harte om te leren liefdevol te spreken en met mededogen te luisteren om zo het lijden te verminderen en verzoening  en vrede tot stand te brengen in mijzelf en tussen andere mensen, groeperingen en naties. Wetend dat woorden geluk of leed kunnen veroorzaken, heb ik het oprechte voornemen om de waarheid te spreken en woorden te kiezen die bijdragen tot zelfvertrouwen, vreugde en hoop. Als er woede in mij opkomt, neem ik mij voor om niets te zeggen. Ik zal dan met aandacht mijn adem volgen en loopmeditatie doen om zo mijn boosheid te herkennen. Ik zal diepgaand kijken naar het ontstaan van de boosheid, vooral naar verkeerde waarnemingen en gebrek aan begrip voor het lijden in mijzelf en in anderen. Ik zal op zo’n manier spreken en luisteren dat wij gezamenlijk ons lijden kunnen los laten en een weg kunnen vinden uit moeilijke situaties. Ik neem me voor geen geruchten te verspreiden en niets te zeggen dat verdeeldheid of onenigheid kan veroorzaken. Ik zal met de juiste inzet oefenen om mijn vermogen tot begrip, liefde, vreugde en saamhorigheid te voeden om zo boosheid, geweld en angst, die diep in mij verborgen liggen, langzaam maar zeker te kunnen transformeren.

Tot slot nog iets over de positieve aspecten van roddelen, want die zijn er ook! Alles is relatief……

roddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsenroddelen, achterklap. kwaadspreken, over anderen kletsen